Resultaten onderzoek toezicht digitale toegankelijkheid

Eind 2020 hebben studenten van hogeschool Windesheim in Zwolle in opdracht van Knop onderzoek gedaan. Een onderzoek naar de toezichthoudende rol van de Nederlandse provincies op de digitale toegankelijkheid van gemeenten. Het doel van het onderzoek was inzicht te krijgen of er al toezicht wordt gehouden. En zo ja, op welke wijze dit toezicht wordt ingevuld. Deze pagina toont een beknopte weergave van de resultaten per provincie. 

Van de 12 provincies hebben 11 provincies deelgenomen aan het onderzoek. Er was contact via telefoon en/of e-mail.

Vragen aan de provincies

Na een korte toelichting over het onderzoek en het onderwerp hebben de studenten aan de provincies de onderstaande vragen gesteld:

  1. Houdt de provincie actief toezicht?
  2. Waarom houdt de provincie wel/geen toezicht?
  3. Zijn er plannen voor het houden van toezicht?
  4. Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Antwoorden per provincie

 

Provincie Drenthe

Houdt de provincie actief toezicht?

Drenthe heeft de digitale toegankelijkheid nog niet opgenomen in de toezichthoudende rol. Dit toezicht zal in de toekomst onderdeel worden van Interbestuurlijk Toezicht.

Waarom wel/geen toezicht?

Op dit moment gaat provincie Drenthe uit van het vertrouwen en de eigen verantwoordelijkheid van de gemeenten. De provincie heeft het besluit van 23 september intensief gedeeld en opgetrokken met de gemeenten. Hiermee hoopt zij op een positieve uitwerking van het digitaal toegankelijk maken van de websites.

“De bepalingen over toezicht en handhaving zullen in de komende Wet digitale overheid (Wdo) na inwerkingtreding van toepassing zijn op het, nu nog tijdelijk, Besluit digitale toegankelijkheid overheid. Het toezicht tussen overheden wordt interbestuurlijk vormgegeven. Zo zijn in geval van gemeenten en waterschappen de gemeente- en waterschapsraden verantwoordelijk voor de horizontale controle op de naleving en de provincie voor het verticale toezicht. De WDO ligt momenteel ter behandeling in de Eerste Kamer.”

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Drenthe gaat op dit moment uit van de eigen verantwoordelijkheid van de gemeenten, maar zal wanneer de WDO van kracht gaat ook toezicht gaan houden op de gemeenten (interbestuurlijk toezicht).

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Zolang het toezicht houden wettelijk niet wordt verlangd, zijn er hier ook geen plannen voor op korte termijn. Na het besluit van 23 september is het tijdelijke besluit wel intensief gedeeld met de gemeenten. Ondertussen wordt interprovinciaal overlegd over deze vorm van toezicht. Het is voor alle overheden nieuw, dus ook de wijze waarop het ingericht kan worden.

Provincie Flevoland

De studenten hebben meerdere keren geprobeerd via telefoon en e-mail contact te krijgen met iemand bij Provincie Flevoland. Er is geen reactie ontvangen. 

Provincie Friesland

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, dat staat nog op de planning.

Waarom wel/geen toezicht?

We zitten in de opstartfase. Hoe het toezicht vorm gaat krijgen, moet zich nog uitkristaliseren. 

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Ja, hierbij zit Friesland in de opstartfase.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

We zijn nu aan het kijken waarop en hoe dit toezicht zich verder gaat uitkristaliseren. 

Provincie Gelderland

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, er wordt op dit moment geen toezicht gehouden.

Waarom wel/geen toezicht?

Er loopt een pilot om te kijken naar de inhoud van het toezicht.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Ja, het is de bedoeling dit wel op te pakken.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Gelderland is nauw betrokken bij ontwikkelingen van de pilot. Het is ook (voorlopig) bekend wie straks de toezichthoudende taken gaat uitvoeren. Totdat de wettelijke taak formeel is vastgelegd in de WDO, en de uit te voeren werkzaamheden in het vakberaad zijn afgestemd, kan Gelderland hier inhoudelijk nog niet op ingaan.

Provincie Groningen

Houdt de provincie actief toezicht?

Groningen houdt nog geen actief toezicht omdat de WDO nog niet van kracht is.

Waarom wel/geen toezicht?

Voor we aan toezicht houden toekomen wil Groningen samen met de ondertoezichtgestelden nadenken over waar dat toezicht over zou moeten gaan. Wat wordt er van de overheden verwacht en hoe komen we daar?

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Groningen is bezig met de invulling van het toezichthouden, maar dit ligt nog niet volledig vast.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Er loopt een pilot met Logius, BZK en de provincies Noord-Holland en Noord-Brabant. Inhoudelijk kan hier niets over gezegd worden. Er wordt nagedacht over hoe het toezicht op de gemeenten eruit moet gaan zien.

Provincie Limburg

Houdt de provincie actief toezicht?

Ja.

Waarom wel/geen toezicht?

De provincie is het aan het kijken hoe ze invulling kunnen geven aan de wet. 

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Provincie Limburg houdt toezicht op gemeenten en heeft daarvoor iemand aangesteld. De toegankelijkheidsverklaringen op websites van gemeenten (gemeentenaam.nl) in de provincie Limburg zijn geïnventariseerd. 

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Per 1 februari 2021 start de provincie met steekproeven waarin de toegankelijkheidsverklaringen worden gecontroleerd. Ook andere websites van gemeenten in de provincie Limburg worden geïnventariseerd en gecontroleerd. Provincie Limburg wil daarnaast intensief samenwerken met de besturen van de 31 gemeenten. Hierover worden nog afspraken gemaakt.

Provincie Noord-Brabant

Houdt de provincie actief toezicht?

Er wordt op dit moment geen toezicht gehouden.

Waarom wel/geen toezicht?

De provincie is het aan het kijken hoe ze invulling kunnen geven aan de wet. 

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Hier wordt naar gekeken. 

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Noord-Brabant neemt deel aan de pilot met Logius. Op deze wijze kijkt de provincie hoe zij invulling kan geven aan de taak van toezicht houden.

Provincie Noord-Holland

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, Noord-Holland zit nog in de verkennende fase.

Waarom wel/geen toezicht?

Met enkele provincies is een pilot opgericht met Logius* en BZK. Noord-Holland neemt deel aan deze pilot, de pilot focust zich meer op het daadwerkelijke toezicht en niet op de inhoud van de digital toegankelijkheid van gemeenten.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Alle gemeenten hebben van provincie Noord-Holland een brief ontvangen met daarin de aankondiging van de nieuwe wetgeving. Het is de bedoeling dat de provincies wel toezicht gaan houden.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Noord-Holland zit nog in de verkennende fase. Wat houdt het in en hoe gaan ze het doen? Ook Noord-Holland is betrokken bij de pilot met Logius, zij zijn 1 van de 3 provincies welke hierin leiden samen met Noord-Brabant en Groningen.

Provincie Overijssel

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, op dit moment wordt er geen toezicht gehouden.

Waarom wel/geen toezicht?

Met enkele andere provincies is er een pilot opgericht om te kijken naar de invulling van het toezicht houden. Elke provincie is anders georganiseerd, dus men moet wel kijken hoe je dit omzet naar je eigen organisatie.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Ze zijn aan het kijken hoe ze het toezicht kunnen inrichten, er liggen dus plannen.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Overijssel kijkt naar de inrichting van het toezichthouden op de gemeenten. Er wordt met de pilot gekeken hoe we dit gaan vormgeven. Elke provincie is anders georganiseerd, dus je moet wel kijken hoe je dit omzet naar je eigen organisatie.

Provincie Utrecht

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, er wordt op dit moment geen toezicht gehouden.

Waarom wel/geen toezicht?

Provincie Utrecht kijkt naar de invulling.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Ja, het is de bedoeling dit binnen 6 maanden te realiseren.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Geen reactie.

Provincie Zeeland

Houdt de provincie actief toezicht?

Er wordt nog geen toezicht gehouden op de Wet Digitale Overheid. Omwille van het Tijdelijk Besluit digitale toegankelijkheid wordt er vanuit Interbestuurlijk Toezicht in het jaarsgesprek met de gemeente wel informerend gevraagd naar het al dan niet hebben van een toegankelijkheidsverklaring.

Waarom wel/geen toezicht?

Er wordt nog gekeken naar de invulling van de toezichthoudende rol in de provincie Zeeland. Deze gaat pas van kracht bij het in werking treden van de WDO. Er zijn voor de invulling van deze toezichttaak door het Rijk vooralsnog geen extra middelen vrijgekomen.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Ja, in interprovinciale afstemming willen we komen tot gezamenlijke afspraken en een minimumvariant van toezicht. We volgen hiermee de lijn van de Agenda Toekomst van het Toezicht.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

De provincie Zeeland is vertegenwoordigd in het interprovinciale overleg van toezichthouders. In dit overleg heeft Ralph de Rooij, namens BZK, uitleg gegeven over de WDO en de toezichttaak die daarmee op de provincies af komt. In de voorbereiding op deze nieuwe taak voeren een aantal provincies samen een toezichtpilot uit. De provincie Zeeland volgt hiervan de resultaten op en is betrokken bij het opstellen van een uniforme minimumvariant van toezicht, middels het coördinatorenoverleg. Intern vinden gesprekken plaats over de concrete uitvoering hiervan.

Provincie Zuid-Holland

Houdt de provincie actief toezicht?

Nee, er wordt op dit moment geen toezicht gehouden.

Waarom wel/geen toezicht?

Binnenlandse zaken heeft de provincies opgelegd dat zij toezicht moeten gaan houden op de gemeenten, maar verder niet benoemd hoe zij dit moeten doen. Het is nog niet duidelijk wat van de provincies wordt verwacht.

Zijn er plannen voor het houden van toezicht?

Het is wel de bedoeling om de toezichthoudende rol op te pakken.

Welke actie(s) onderneemt de provincie op dit moment?

Er is een pilot gestart met de verschillende provincies om te kijken hoe de provincies op de juiste manier toezicht kunnen houden. Ook wordt er gekeken naar welke sancties opgelegd worden, wanneer een gemeente niet voldoet. Zuid-Holland heeft al een paar ideeën over het toezicht maar wacht uiteindelijk de pilot af zodat niet meerdere provincies hetzelfde wiel uit gaan vinden maar er een universeel plan komt.

We wachten af wat van de provincies gevraagd gaat worden en trekken verder samen op met het landelijk coordinatorenoverleg interbestuurlijk toezicht. Nu zijn er alleen nog persoonlijke ideee en is er nog geen provinciaal beleid. Voor het interbestuurlijk toezicht in de volle breedte ontwikkelt Zuid-Holland in 2021 nieuw beleid. We nemen digitale toegankelijkheid daarin mee. We doen dit samen met gemeenten. 

Terug naar het overzicht van antwoorden per provincie